We zijn er als gezin sterker uitgekomen

Als Janna (niet haar echte naam) vijf jaar is, komen haar ouders Patricia en Leon er bij toeval achter dat een klasgenootje in het speciaal onderwijs met een hand in haar broek heeft gezeten. Janna lacht het incident zelf weg, maar Patricia en Leon besluiten – via trainingen en karatelessen – te investeren in haar weerbaarheid.

Wervend gedrag

Als Janna in de puberteit belandt, blijkt de impact van dat eerdere incident groter dan gedacht. Janna is slecht in het aanvoelen en aangeven van grenzen. Zo vertoont ze – zo ontdekken Patricia en Léon – seksueel wervend gedrag richting mannen via de mobiele telefoon en social media.

Léon: “We gingen met haar naar een psycholoog, toen nog buiten Amarant. Die constateerde dat Janna een lichte verstandelijke beperking (LVB) heeft en dat ze oorzaak en gevolg niet goed van elkaar kan onderscheiden. Het seksuele gedrag dat ze vertoonde leek voor haar normaal. Maar als je dan doorvroeg, bleek ze er toch veel moeite mee te hebben. Via de gemeente zijn we vervolgens bij Amarant terechtgekomen voor verdere hulp.”

Zeven sloten

Janna krijgt in die periode onder meer EMDR om haar trauma te verwerken. Ook komt ze bij Amarant onder behandeling van een consulent seksuele gezondheid die haar begeleidt bij het aangaan van relaties en bij het maken van goede keuzes hierin.

Daarnaast maakt het gezin sinds drie jaar dankbaar gebruik van de mogelijkheid voor Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG). Want thuis lopen de spanningen in periode flink op, blikt Patricia terug. “Soms verdween ze opeens. Dan stapte ze bij iemand in en stond ik uiteindelijk bij een wildvreemde kerel aan de deur om haar op te halen. Ze kwam voortdurend in situaties terecht die schadelijk waren voor haar ontwikkeling. En als ouders waren we continu bezig om te voorkomen dat ze in zeven sloten tegelijk zou lopen.”

Systemisch werken

Onder leiding van gezinsbehandelaar Simone – die in het begin soms twee keer per week langskomt – gaat het gezin samen het gesprek aan. Waar loop je tegenaan? En welke patronen heb je als gezin ontwikkeld? Hele nuttige sessies, blikt Leon terug. “Een van de methodes die Simone gebruikt om dingen zichtbaar te maken, is het maken van opstellingen met poppetjes.”

“Een voorbeeld: als Janna het over mij had, pakte ze altijd het poppetje van de politieagent. Dat is hoe ze mij zag: als controleur. En dat klopt: om mijn dochter te helpen wilde ik graag in de gaten houden waar ze was. Daardoor botsten we soms enorm. Door die opstelling realiseerde ik me dat ik dingen soms ook meer moet loslaten. En dat het vaak effectiever is om me minder als politieagent, maar als vader op te stellen.”

IAG confronteert en spiegelt je enorm met je eigen gedrag, je patronen en waar deze vandaan komen, vult Patricia aan. “Je ziet precies in welke valkuilen je steeds weer trapt. Als je je daar eenmaal bewust van bent, is dat de eerste stap om schadelijke patronen te doorbreken. Ook kijk je samen naar waar je krachten liggen en hoe je dit samen verder kan uitbouwen. Langzaam merkten we dat we als gezin steeds weer kleine stapjes vooruitzetten en dat de gezinsdynamiek steeds beter werd.”

Dit ben ik

Naast de Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling volgde het gezin via Amarant ook de behandelmodule ‘Dit ben ik’, voor jongeren met een LVB (ook wel Langzaam Verwerkend Brein genoemd) én hun ouders/verzorgers. Ook die was erg nuttig, vond Léon. “Tijdens die training word je helemaal meegenomen: wat betekent een LVB nou precies? En wat brengt dat voor mogelijkheden met zich mee? Als ouders zagen we Janna echt groeien. Ze maakt ook steeds minder ‘uitglijders’ en kan steeds beter goede keuzes maken voor haarzelf.”

Op eigen benen

Het IAG-traject is inmiddels bijna afgerond. Sinds mei 2021 woont Janna in een Trainingshuis van Amarant, waar ze – onder begeleiding – op eigen benen leert te staan. Ook heeft ze een relatie en praat ze af en toe nog met de consulent seksuele gezondheid van Amarant als ze tegen problemen aanloopt.

Gezinsbehandelaar Simone fungeert nog steeds als aanspreekpunt voor het gezin, vertelt Patricia. “Het is echt heel fijn dat er voortdurend iemand met je meedenkt. Ook was er tijdens de behandeling veel ruimte voor inspraak. We hebben het echt samen gedaan. Daardoor zijn we hier als gezin sterker uitgekomen.”

Lees meer over Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG)